Leniwce i leniuchowce

Leniwce to ogólna nazwa dwóch rodzin z rzędu szczerbaków (ssaków łożyskowych mających  zredukowane uzębienie): leniwcowatych i leniuchowcowatych.

Do leniwców zaliczamy leniwca grzywiastego, karłowatego, pstrego i trójpalczastego, a

do leniuchowców: leniuchowca dwupalczastego i krótkoszyjego. Jednak niezależnie od nazwy  zwierzęta te są pod wieloma względami absolutnie niezwykłe i niepodobne do większości ssaków. To mistrzowie oszczędzania energii potrzebnej do życia. Mają ekstremalnie powolny metabolizm i bardzo niskokaloryczną dietę.

W Warszawskim ZOO mieszkają leniuchowce dwupalczaste.

Leniwce w naturze są nadrzewnymi mieszkańcami lasów równikowych Ameryki Południowej i Środkowej. Jednak z uwagi na utratę siedlisk: masowe wycinanie brazylijskich lasów równikowych, a także bardzo wolne tempo rozmnażania (samica rodzi najwyżej jedno młode w roku) grozi im wyginięcie, giną także próbując wdrapywać się na słupy i linie wysokiego napięcia. Wciąż też poluje się na nie dla mięsa. Dlatego rola hodowli w ogrodach zoologicznych rośnie i póki nie nauczymy się chronić ich w naturze, to hodowle zamknięte będą niezbędne.

Leniwce całe życie spędzają w pozycji „do góry nogami”. Ich długie i silne kończyny zakończone są 2 lub 3 palcami, zaopatrzonymi w potężne, zagięte pazury, umożliwiające chwytanie się gałęzi.

Nawet włosy rosną im „do góry nogami”, czyli od brzucha w kierunku grzbietu, odwrotnie niż u pozostałych ssaków.

Leniwce mają bardzo spowolniony metabolizm – oddychają zaledwie kilka razy na minutę, pełne strawienie zjedzonego pokarmu zajmuje im nawet miesiąc, a wypróżniają się średnio raz w tygodniu. I to jest jeden z niewielu momentów, kiedy schodzą na ziemię.

U tak skrytych zwierząt jakimi są leniwce bardzo trudno jest zauważyć zaloty, chociaż mogą trwać nawet 40 godzin, czy poród. 

Z wolnym metabolizmem wiąże się również niska temperatura ciała od 30 do 34 °C, która waha się delikatnie w zależności od temperatury otoczenia. Leniwce nie regulują swojej temperatury przez zmianę tempa metabolizmu, tylko poprzez przechodzenie ze słońca, do cienia. W efekcie leniwiec potrzebuje o połowę mniej kalorii, niż inne ssaki o podobnych rozmiarach. Dzięki temu pożywienie roślinne w pełni mu wystarcza.

Leniwce poruszają się z prędkością kilku metrów na minutę. Dla porównania średnia prędkość chodu człowieka to ponad 80 m/min. Co ciekawe zwierzęta te są dobrymi pływakami, co jest przydatne w porze deszczowej, gdy południowoamerykańskie rzeki zalewają ogromne obszary. Nie dość, że w wodzie poruszają się 3 razy szybciej niż na lądzie, to jeszcze potrafią nurkując wstrzymać oddech nawet na 40 minut!

Futro leniwców może czasem przybierać zielonkawy odcień, gdy zakwitają porastające je glony. Poza glonami, futro jest również miejscem stałego bytowania dla kilku gatunków chrząszczy i ciem.

Czy wiecie, że:

- ich kuzynami są mrówkojady i pancerniki,

- leniwce mają słaby wzrok i słuch, rzadko się odzywają, ale posiadają dobry węch

- mogą kręcić głową nawet w zakresie 270 stopni.