Rzekotka drzewna

łac: Hyla arborea
ang: European tree frog

Występowanie:
Rzekotka ziemna ma duży zasięg występowania. Zamieszkuje środkową i południową część Europy, Azję Mniejszą i północną część Afryki. Zasięg jej występowania obejmuje także południowe krańce Półwyspu Skandynawskiego. Nie występuje na Półwyspie Iberyjskim oraz na Półwyspie Apenińskim. W Polsce występuje na terenie całego kraju, rzadko przekracza 700m n.p.m. W Polsce żyje rasa: Hyla arborea arborea (Linnaeus, 1758).

Morfologia:
Jest małym, drobnym płazem o delikatnej i lekko wydłużonej budowie, i grzbietobrzusznym spłaszczeniu. Długość ciała nie przekracza 5 cm. Głowę ma małą, płaską i krótką, o szerokim i zaokrąglonym pysku. Oczy duże i wystające. Posiada długie, tylne nogi o prostopadłym ustawieniu w stosunku do osi ciała. Palce tylnych kończyn połączone są słabo rozwiniętą błona pławną. Na zakończeniach wszystkich palców znajdują się zaokrąglone, lepkie przylgi, umożliwiające rzekotce poruszanie się po pionowych powierzchniach. Skóra cienka i gładka na grzbiecie, pozbawiona gruczołów. Po stronie brzusznej jest delikatnie ziarnista. Rzekotka drzewna ma bardzo dużą zdolność do zmiany ubarwienia, zależnie od warunków środowiskowych, fizjologicznych oraz atmosferycznych (temperatury, wilgotności, stopień nasłonecznienia). Typowe ubarwienie powierzchni grzbietowej jest jaskrawozielone, trawiastozielone. Zmiany ubarwienia wahają się od żółci, poprzez różne odcienie zieleni, błękitów, brązów aż do barwy brunatno-czarnej. Grzbiet jest bazplamisty, wzdłuż bocznych partii tułowia, na granicy grzbietu i brzucha, biegną ciemne pręgi, które od strony grzbietowej odgraniczone są wąską i jasnożółtą lub białą linią. Powierzchnia brzuszna jest jasna, jednolicie kremowa, i lepka. Ubarwienie ma charakter ochronny. Dymorfizm płciowy bardzo słabo zaznaczony i słabo zauważalny. Jedyna cechą pozwalającą na rozróżnienie płci jest występowanie u samca ciemnozielonego i pomarszczonego podgardla. Samce posiadają również pojedynczy worek rezonatorowy.

Środowisko życia i zimowanie:
Rzekotka jest jedynym płazem bezogonowym w Polsce prowadzącym lądowy i nadrzewny tryb życia. Aktywna wieczorem i w ciągu dnia. Ze względu na możliwość zmiany ubarwienia oraz miejsc występowania jest trudno zauważalna. Zamieszkuje lasy mieszane i liściaste, w których przebywa wśród liści krzewów, w parkach, na obficie zarośniętych łąkach oraz w ogrodach i sadach, gdzie bardzo chętnie przebywa na krzewach malin. Przeważnie są to miejsca w pobliżu zbiorników wodnych. W sen zimowy zapada na przełomie września i października. Zimuje w kryjówkach na lądzie np. w norach gryzoni, w ściółce wśród opadłych liści drzew, często gromadnie. Ze snu budzi się wiosną, przeważnie w kwietniu.

Rozmnażanie:
Największa intensywność godów przypada na kwiecień i maj. Gody odbywają się o zmierzchu, w zarośniętych zbiornikach wodnych (np. stawy śródleśne), znajdujących się w pobliżu siedlisk rzekotek. Samce nawołują partnerki najgłośniejszym wśród płazów, charakterystycznym odgłosem godowym, przypominającym donośny terkot. Po złączeniu się osobników w pary, samiec obejmuje samicę silnym uchwytem kończyn przednich, zwanym ampleksusem. Zapłodnienie jest zewnętrzne. Samica składa skrzek nocą, w postaci kilku niewielkich, nieregularnych pakietów, przypominających kształtem kłęby, które często przykleja do łodyg roślin wodnych. Przeobrażenie kijanek odbywa po około 2-3 miesiącach, zależnie od warunków atmosferycznych i klimatycznych. Rzekotki są wysoko ciepłolubnym gatunkiem, dlatego intensywność i przebieg godów uzależniony jest od temperatury zarówno powietrza, jak i wody w zbiornikach wodnych.

Zagrożenia:
Rzekotka drzewna jest wrażliwa na zmiany środowiskowe. Głównym zagrożeniem jest zanikanie naturalnych siedlisk, często związanych z działalnością człowieka, np. wylesianie, nieprawidłowo prowadzone procesy melioracji, osuszanie terenów, regulacja zbiorników i rzek, urbanizacja terenów oraz stosowanie na terenach występowania rzekotek środków owadobójczych, ochrony roślin i herbicydów, w skutek czego pogarsza się jakość wód. Innym typem zagrożenia są naturalni drapieżnicy - zarówno osobników dorosłych jak i kijanek - oraz odławianie osobników w celach handlowych.

Ochrona:
Dla rzekotek zaleca się ściśłą ochronę dotychczasowych siedlisk i stanowisk rozrodu. Poprawa gospodarki melioracyjnej, właściwa ochrona środowiska naturalnego i czystości lasów. Właściwa edukacja i prowadzenie akcji naukowo – informacyjnych. Monitorowanie liczebności i dynamiki populacji. W Polsce Rzekotka drzewna podlega ścisłej ochronie.