Facebook
Warszawskie ZOO
Centrum CITES w Miejskim Ogrodzie Zoologicznym w Warszawie
A A + A
Wybierz język
Godziny otwarcia 09:00 - 17.00

Jaszczurka zielona

Jaszczurka zielona

Największy gatunek jaszczurki występujący w południowej i środkowej części Europy. W Polsce jest gatunkiem prawdopodobnie wymarłym. Kiedyś mówiono, o reliktowym i wyspowym występowaniu tego gatunku na terenie Polski, są to jednak informacje nieudokumentowane i niepotwierdzone.

łac: Lacerta viridis
ang: Green (Emerald) lizard

Występowanie:
Największy gatunek jaszczurki występujący w południowej i środkowej części Europy. W Polsce jest gatunkiem prawdopodobnie wymarłym. Kiedyś mówiono, o reliktowym i wyspowym występowaniu tego gatunku na terenie Polski, są to jednak informacje nieudokumentowane i niepotwierdzone.

Morfologia:
Osiąga długość ciała dochodzącą do 35-40 cm. Ciało ma masywne, smukłe. Głowa duża, nieoddzielona od reszty ciała, o wydłużonym i zaokrąglonym pysku. Jej powierzchnię pokrywają duże, foremne tarczki. Nogi krótkie, silne, długie palce zakończone są ostrymi pazurami. Ogon długi i stosunkowo gruby, zwężający się ku końcowi, kruchy – w sytuacjach zagrożenia jaszczurka może go odrzucić, z czasem się częściowo regeneruje jednak rzadko dochodzi do pierwotnej długości. Ciało pokryte jest drobnymi łuskami. Ubarwienie strony grzbietowej jest w różnych odcieniach zieleni, bardzo często przyjmuje barwę jaskrawozieloną. Powierzchnia brzuszna jest przeważnie żółta lub żółto-zielona. Ogon zwykle ciemniejszy lub jaśniejszy od reszty ciała. Dymorfizm płciowy bardzo dobrze zaznaczony w okresie godowym. Samce podczas godów mają intensywnie błękitne lub niebieskie podgardle. Poza okresem godowym, grzbiet samców jest intensywnie zielony, ciemno nakrapiany, niekiedy obecna jest także jaśniejsza pręga. Samice mają bardziej szarawy, delikatnie brązowawy odcień zieleni, czasami na bocznych stronach tułowia występują niewyraźne, rozmyte brązowe plamki.

Środowisko życia i zimowanie:
Jaszczurka zielona żyje głównie na terenach wyżynnych i górskich. Jest gadem lądowym, o aktywności wyłącznie dziennej. Jest gatunkiem wybitnie ciepłolubnym, dlatego często spotkać ją można na nasłonecznionych, otwartych terenach, obficie porośniętych roślinami. Spotykana jest na stokach wzgórz. Jako kryjówki wykorzystuje nory, rozmaite zakamarki i szczeliny ziemne lub skalne. Przestraszona ucieka, dobrze wspinając się po skałach, krzewach lub drzewach. W sen zimowy zapadają jesienią, w październiku. Zimuje gromadnie, w kryjówkach na lądzie. Ze snu budzi się przeważnie w kwietniu.

Rozmnażanie:
Tuż po przebudzeniu ze snu zimowego odbywają się gody. Największa ich intensywność przypada na maj, często zaczynając się już z końcem kwietnia. Jaszczurka zielona jest gatunkiem jajorodnym. Gody, o samice i kopulacja odbywają się zwykle podczas słonecznej pogody, za dnia. Zapłodnienie jest wewnętrzne. Następnie po kilku tygodniach w zwykle wykopanych przez siebie jamkach, samica składa 5-13, które potem zasypuje ziemią. Są to miejsca wilgotne ale nasłonecznione, pozwala to na prawidłowy rozwój jaj. Młode jaszczurki wylegają się po około 2-3 miesiącach i osiągają 8-9cm długości ciała, są zdolne do samodzielnego życia.

Inne informacje:
Jaszczurka zielona figuruje w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt z kategorią EXP, co oznacza, gatunki wymarłe lub prawdopodobnie wymarłe na terenie Polski, na którym od około 50 lat nie potwierdzono jej występowania, a ostatnie rozmnażające się osobniki wyginęły.